ଏକ ବାଇମେଟାଲ୍ ଥର୍ମୋମିଟର୍ ତାପମାତ୍ରା ସେନ୍ସିଂ ଉପାଦାନ ଭାବରେ ଏକ ବାଇମେଟାଲ୍ ସ୍ପ୍ରିଙ୍ଗ ବ୍ୟବହାର କରେ। ଏହି ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଦୁଇଟି ଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ଧାତୁରେ ତିଆରି ଏକ କଏଲ ସ୍ପ୍ରିଙ୍ଗ ବ୍ୟବହାର କରେ ଯାହାକୁ ଏକତ୍ର ୱେଲ୍ଡିଂ କିମ୍ବା ବନ୍ଧନ କରାଯାଇଥାଏ। ଏହି ଧାତୁଗୁଡ଼ିକରେ ତମ୍ବା, ଇସ୍ପାତ କିମ୍ବା ପିତ୍ତଳ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇପାରେ।
ବାଇମେଟାଲିକର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ କ'ଣ?
ତାପମାତ୍ରା ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ଯାନ୍ତ୍ରିକ ବିସ୍ଥାପନରେ ପରିଣତ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ବାଇମେଟାଲିକ୍ ଷ୍ଟ୍ରିପ୍ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ। ଏହି ଷ୍ଟ୍ରିପ୍ ଦୁଇଟି ଭିନ୍ନ ଧାତୁର ଷ୍ଟ୍ରିପ୍ ନେଇ ଗଠିତ ଯାହା ଗରମ ହେବା ସହିତ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଗତିରେ ପ୍ରସାରିତ ହୁଏ।
ବାଇମେଟାଲିକ୍ ଷ୍ଟ୍ରିପ୍ କିପରି ତାପମାତ୍ରା ମାପ କରନ୍ତି?
ବାଇମେଟାଲ ଥର୍ମୋମିଟରଗୁଡ଼ିକ ଏହି ନୀତିରେ କାମ କରନ୍ତି ଯେ ବିଭିନ୍ନ ଧାତୁ ଗରମ ହେବା ସହିତ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଗତିରେ ପ୍ରସାରିତ ହୁଏ। ଏକ ଥର୍ମୋମିଟରରେ ଦୁଇଟି ଭିନ୍ନ ଧାତୁର ଷ୍ଟ୍ରିପ୍ ବ୍ୟବହାର କରି, ଷ୍ଟ୍ରିପ୍ଗୁଡ଼ିକର ଗତି ତାପମାତ୍ରା ସହିତ ସମ୍ପର୍କିତ ହୁଏ ଏବଂ ଏକ ସ୍କେଲ୍ ସହିତ ସୂଚିତ କରାଯାଇପାରିବ।
ବାଇମେଟାଲିକ୍ ଷ୍ଟ୍ରିପର କାର୍ଯ୍ୟ ନୀତି କ'ଣ?
ପରିଭାଷା: ଏକ ବାଇମେଟାଲିକ୍ ଷ୍ଟ୍ରିପ୍ ତାପଜ ପ୍ରସାରଣ ନୀତି ଉପରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରେ, ଯାହାକୁ ତାପମାତ୍ରାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ସହିତ ଧାତୁର ଆୟତନରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଭାବରେ ବ୍ୟାଖ୍ୟା କରାଯାଏ। ବାଇମେଟାଲିକ୍ ଷ୍ଟ୍ରିପ୍ ଧାତୁର ଦୁଇଟି ମୌଳିକ ମୂଳ ଉପରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରେ।
ଏକ ଘୂର୍ଣ୍ଣନ ଥର୍ମୋମିଟର କଣ ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ?
ଏଗୁଡ଼ିକ ବ୍ୟବହାର କରି ତାପ ପରିବହନ, ସଂଚଳନ ଏବଂ ବିକିରଣ ଦ୍ଵାରା ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ ତାହା ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣ କରାଯାଇପାରିବ। ଡାକ୍ତରୀ ପ୍ରୟୋଗରେ, ତରଳ ସ୍ଫଟିକ ଥର୍ମୋମିଟରଗୁଡ଼ିକୁ କପାଳ ବିରୁଦ୍ଧରେ ରଖି ଶରୀରର ତାପମାତ୍ରା ପଢ଼ିବା ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରେ।
ଆପଣ କେତେବେଳେ ବାଇମେଟାଲିକ୍ ଥର୍ମୋମିଟର୍ ବ୍ୟବହାର କରିବା ଉଚିତ?
ସାଧାରଣତଃ କାର୍ଯ୍ୟରେ ବ୍ୟବହୃତ ତିନି ପ୍ରକାରର ଥର୍ମୋମିଟର କ’ଣ? ଏକ ବାଇମେଟାଲିକ୍ ଷ୍ଟେମ୍ଡ ଥର୍ମୋମିଟର କ’ଣ? ଏହା ଏକ ଥର୍ମୋମିଟର ଯାହା 0 ଡିଗ୍ରୀ ଫାରେନହାଇଟ୍ ରୁ 220 ଡିଗ୍ରୀ ଫାରେନହାଇଟ୍ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ତାପମାତ୍ରା ଯାଞ୍ଚ କରିପାରିବ। ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରବାହ ସମୟରେ ତାପମାତ୍ରା ଯାଞ୍ଚ କରିବା ପାଇଁ ଏହା ଉପଯୋଗୀ।
ରେଫ୍ରିଜରେଟର ବାଇମେଟାଲର କାର୍ଯ୍ୟ କ'ଣ?
ବାଇମେଟାଲ ଡିଫ୍ରଷ୍ଟ ଥର୍ମୋଷ୍ଟାଟ୍ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟକରଣ। ଏହା ଆପଣଙ୍କ ରେଫ୍ରିଜରେଟର ପାଇଁ ଏକ ବାଇମେଟାଲ ଡିଫ୍ରଷ୍ଟ ଥର୍ମୋଷ୍ଟାଟ୍। ଏହା ବାଷ୍ପୀଭବନକୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେଇ ଡିଫ୍ରଷ୍ଟ ଚକ୍ର ସମୟରେ ଫ୍ରିଜ୍କୁ ଅଧିକ ଗରମ ହେବାରୁ ରୋକେ।
ଷ୍ଟ୍ରିପ୍ ଥର୍ମୋମିଟର କିପରି କାମ କରେ?
ଏକ ତରଳ ସ୍ଫଟିକ ଥର୍ମୋମିଟର, ତାପମାତ୍ରା ପଟି କିମ୍ବା ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ଷ୍ଟ୍ରିପ୍ ଥର୍ମୋମିଟର ହେଉଛି ଏକ ପ୍ରକାରର ଥର୍ମୋମିଟର ଯେଉଁଥିରେ ଏକ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ଷ୍ଟ୍ରିପରେ ତାପ-ସମ୍ବେଦନଶୀଳ (ଥର୍ମୋକ୍ରୋମିକ୍) ତରଳ ସ୍ଫଟିକ ଥାଏ ଯାହା ବିଭିନ୍ନ ତାପମାତ୍ରା ସୂଚାଇବା ପାଇଁ ରଙ୍ଗ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରେ।
ଥର୍ମୋକପଲ୍ କ'ଣ କରେ?
ଥର୍ମୋକପଲ୍ ହେଉଛି ଏକ ଥର୍ମୋଇଲେକ୍ଟ୍ରିକ୍ ଉପକରଣ ଯାହା ପାଇଲଟ୍ ଲାଇଟ୍ ଲିଭିଗଲେ ପାଣି ଗରମକାରୀକୁ ଗ୍ୟାସ୍ ଯୋଗାଣ ବନ୍ଦ କରିଦିଏ। ଏହାର କାର୍ଯ୍ୟ ସରଳ କିନ୍ତୁ ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ବହୁତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। ଥର୍ମୋକପଲ୍ ଶିଖା ଦ୍ୱାରା ଗରମ ହେବା ପରେ ଅଳ୍ପ ପରିମାଣର ବୈଦ୍ୟୁତିକ ପ୍ରବାହ ସୃଷ୍ଟି କରେ।
ଏକ ଘୂର୍ଣ୍ଣନ ଥର୍ମୋମିଟର କ'ଣ?
ଘୂର୍ଣ୍ଣନ ଥର୍ମୋମିଟର। ଏହି ଥର୍ମୋମିଟର ଏକ ବାଇମେଟାଲିକ୍ ଷ୍ଟ୍ରିପ୍ ବ୍ୟବହାର କରେ ଯେଉଁଥିରେ ଦୁଇଟି ଭିନ୍ନ ଧାତୁର ଷ୍ଟ୍ରିପ୍ ପୃଷ୍ଠରୁ ପୃଷ୍ଠକୁ ଏକତ୍ର ଯୋଡାଯାଇଥାଏ। ତାପମାତ୍ରା ପରିବର୍ତ୍ତନରେ ଗୋଟିଏ ଧାତୁ ଅନ୍ୟଟି ଅପେକ୍ଷା ଅଧିକ ପ୍ରସାରିତ ହେବା ସହିତ ଷ୍ଟ୍ରିପ୍ ବଙ୍କା ହୁଏ।
ବାଇମେଟାଲ୍ ଥର୍ମୋମିଟରର ସୁବିଧା କ'ଣ?
ବାଇମେଟାଲିକ୍ ଥର୍ମୋମିଟରର ଲାଭ 1. ଏଗୁଡ଼ିକ ସରଳ, ଦୃଢ଼ ଏବଂ ଶସ୍ତା। 2. ଏଗୁଡ଼ିକର ସଠିକତା ସ୍କେଲର + କିମ୍ବା- 2% ରୁ 5% ମଧ୍ୟରେ। 3. ଏଗୁଡ଼ିକ ତାପମାତ୍ରାରେ 50% ସୀମାଠାରୁ ଅଧିକ ସହ୍ୟ କରିପାରିବେ। 4. ଏଗୁଡ଼ିକୁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରିବ ଯେଉଁଠାରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ମେକ୍ୟୁରି-ଇନ୍-ଗ୍ଲାସ୍ ଥର୍ମୋମିଟର ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ। ବାଇମେଟାଲିକ୍ ଥର୍ମୋମିଟରର ସୀମା: 1.
ଏକ ବାଇମେଟାଲ ଥର୍ମୋମିଟର କ’ଣ ନେଇ ଗଠିତ?
ବାଇମେଟାଲ୍ ଥର୍ମୋମିଟର୍ ଦୁଇଟି ଧାତୁକୁ ଏକାଠି କରି ଏକ କଏଲ ତିଆରି କରିଥାଏ। ତାପମାତ୍ରା ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେବା ସହିତ, ବାଇମେଟାଲ୍ କଏଲ ସଙ୍କୁଚିତ କିମ୍ବା ପ୍ରସାରିତ ହୁଏ, ଯାହା ଫଳରେ ପଏଣ୍ଟର୍ ସ୍କେଲ୍ ଉପରେ କିମ୍ବା ତଳକୁ ଗତି କରେ।
ଥର୍ମୋଷ୍ଟାଣ୍ଟରେ ବାଇମେଟାଲିକ୍ ଷ୍ଟ୍ରିପ୍ର ବ୍ୟବହାର କ'ଣ?
ରେଫ୍ରିଜରେଟର ଏବଂ ବୈଦ୍ୟୁତିକ ଲୁହା ଉଭୟରେ ବାଇମେଟାଲିକ୍ ଏକ ଥର୍ମୋଷ୍ଟାଟ୍ ଭାବରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ, ଏହା ଏକ ଉପକରଣ ଯାହା ପରିବେଶର ତାପମାତ୍ରା ଜାଣିଥାଏ ଏବଂ ଯଦି ଏହା ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ତାପମାତ୍ରା ବିନ୍ଦୁ ବାହାରକୁ ଯାଏ ତେବେ କରେଣ୍ଟ ସର୍କିଟକୁ ଭାଙ୍ଗିଥାଏ।
ଥର୍ମୋମିଟରରେ କେଉଁ ଧାତୁ ଥାଏ?
ପାରମ୍ପରିକ ଭାବରେ, କାଚ ଥର୍ମୋମିଟରରେ ବ୍ୟବହୃତ ଧାତୁ ହେଉଛି ପାରଦ। ତଥାପି, ଧାତୁର ବିଷାକ୍ତତା ଯୋଗୁଁ, ପାରଦ ଥର୍ମୋମିଟରର ଉତ୍ପାଦନ ଏବଂ ବିକ୍ରୟ ବର୍ତ୍ତମାନ ମୁଖ୍ୟତଃନିଷେଧ।
ପୋଷ୍ଟ ସମୟ: ଜାନୁଆରୀ-୧୮-୨୦୨୪